لارنگوتراکئوبرونشیت حاد (خروسک )
croup
کروپ یا خروسک یا لارنگوتراکئوبرونشیت یک عفونت ویروسی حاد است که باعث التهاب در حنجره و نای میشود و بیشتر در فصول سرد سال شیوع دارد .در اواخر پاییز و طول زمستان احتمال ابتلا بالاست ولی در تمام طول سال امکان ابتلا وجود دارد .
اطفال بیشتر در فاصله سنی 6 ماه تا 3 سال مبتلا میشوند . پسرها بیشتر از دخترها احتمال ابتلا دارند .
روند بیماری کروپ ( لارنگوتراکئوبرونشیت )
اغلب بیماران شرح حالی از علایمی شبیه سرماخوردگی را میدهند که به شکل آبریزش بینی و تب خفیف بروز میکند . متعاقب این علایم ، سرفه های صدادار و انسداد پیشرونده تنفسی به درجات متفاوت ظاهر میشود که بیشتر در حین دم باعث سرفه پارس مانند و خشن میگردد .طول مدت علایم 3 تا 7 روز است اما تا دو هفته میتواند ادامه یابد .
کروپ یا لارنگوتراکئوبرونشیت در اکثر موارد روند خود بهبود دارد اما در 30%موارد بیماران نیازمند بستری در بیمارستان میشوند و در 5%موارد حمایت از تهویه ریوی توسط لوله گذاری راه هوایی به دلیل انسداد تنفسی باید انجام گردد .
تشخیص و ارزیابی بیمار مبتلا به کروپ ( لارنگوتراکئوبرونشیت)
بیماران بر اساس شرح حال و بررسی های تکمیلی قابل تشخیص هستند . وجود شرح حالی از سرماخوردگی اخیر و شروع سرفه های پارس مانند و کاهش قدرت تنفسی باید شک به این بیماری را بسیار قوی نماید . بین 3% تا 5% از کودکان در طول زندگی خود حداقل یک بار به کروپ مبتلا میشوند .
در ارزیابی های تصویر برداری ، گرافی روبرو و نیمرخ از راه هوایی به خوبی میتواند تنگی ابتدای نای ، در ناحیه زیر حنجره را نشان دهد که طرح اختصاصی
با عنوان steeple sign ایجاد میکند .از برونکوسکوپی در موارد خاص استفاده میشود که التهاب و تنگی راه هوایی را نشان میدهد .
علایم خطر در بیمار مبتلا به کروپ (لارنگوتراکئوبرونشیت)
در مواردی که روند بیماری غیر معمول است باید تشخیص های دیگری را مد نظر داشت و بیمار را جهت ادامه درمان تحت شرایط بیمارستانی در نظر گرفت . این علایم هشدار شامل موارد زیر میشوند :
- شروع علایم بیماری در سن زیر 6 ماه
- طول کشیدن بیماری بیشتر از 7 روز
- وجود تنگی نفس شدید و علایم عصبی
- عدم جوابدهی به درمانهای معمول
- تب شدید و اختلال بلع و آبریزش شدید از دهان
- وجود استریدور دمی و بازدمی و افت اکسیژن خون
- دهیدراتاسیون شدید و حال عمومی بد
در صورت وجود این علایم بیمار مبتلا به کروپ یا لارنگوتراکئوبرونشیت باید بستری شده و بررسی های کاملترین انجام گردد .
تشخیص های افتراقی در کروپ یا لارنگوتراکئوبرونشیت
بیماران مبتلا به کروپ یا لارنگوتراکئوبرونشیت ممکن است تابلویی بسیار شبیه به مشکلات زیر داشته باشند :
- تنگی مادرزادی ساب گلوت
- جسم خارجی دورن راه هوایی
- رفلاکس اسید معده
- لارنگومالاسی اطفال
- پاپیلوم را هوایی
- تراکئیت باکتریال
- التهاب اپیگلوت
- دیفتری
- ادم آلرژیک راه هوایی
- فلج مادرزادی تارهای صوتی
- تنگی های مادرزادی حنجره
- همانژیوم حنجره
درمان بیماری کروپ یا خروسک یا لارنگوتراکئوبرونشیت
در اکثر موارد بیماری خود محدود است و نیاز به اقدامات اضافی ندارد ،اما اگر علایم خطر که قبلا ذکر شد در بیمار رخ دهد ، بستری و اقدامات حمایتی باید مد نظر باشد . استفاده از بخور جهت مرطوب سازی کنترل شده ، کورتیکو استروییدها و اپینفرین در شرایط خاص توصیه شده است .
کاربرد آنتی بیو تیک ها و ضد التهاب ها بسته به مورد متفاوت است . در بیماران دچار اختلال تنفسی و افت اکسیژن خون ، حمایت از راه هوایی با کمک لوله گذاری تنفسی اهمیت دارد .
در موارد شدید گاهی تراکئوستونی جهت ادامه حمایت راه هوایی نیاز میشود . بیماران که روند جوابدهی به درمان در آنها عادی نیست ، نیازمند بررسی های تکمیلی جهت رد سایر تشخیص ها هستند .
دکتر روحانگیز صفی خانی
جراح و متخصص گوش و حلق و بینی
دارای بورد تخصصی از دانشگاه تهران
عضو انجمن رینولوژی و جراحان سر و گردن