اپیستاکسی
( خونریزی از بینی )
( خونریزی از بینی )
Epistaxis
اپیستاکسی (خونریزی بینی )
خونریزی از بینی یکی از علل مراجعه افراد به مراکز درمانی است. که به دلیل ماهیت ظاهری ناخوشایند و دلهره آور باعث ایجاد نگرانی در بیماران و همراهان می شود . در اکثر موارد اپيستاکسيها از قسمت قدامي سپتوم بيني(ديواره مياني بيني که دوحفره بيني را ازهم جداميکند) منشا میگیرند. از قسمتي که ناحيه کیسلباخ ( شبکه عروقی قدام سپتوم) ناميده ميشود. درصد کمتری از خونريزيهاي بيني، خلفي بوده و از منشا سپتوم بيني يا ديواره جانبی بيني هستند .خونريزيهاي بيني خلفي در بيماران مسن با بیماریهای زمینه ای شايعتر هستند.
با وجود اینکه اکثر حملات اپیستاکسی خفیف و قابل کنترل هستند ، اما می تواندباعث عوارضی از قبیل اسپیراسیون ، هیپوتانسیون و حتی انفارکتوس میوکارد ( سکته قلبی )شود.
اپیستاکسی ( خونریزی بینی ) در چه کسانی بیشتر رایج میباشد؟
اپیستاکسی قدامی بیشتر در کودکان و جوانان رایج است . درحالی که نوع خلفی در افراد مسن تر خصوصا افراد مبتلا به فشار خون بالا و ارتریو اسکلروز دیده می شود . در فصول سرد سال به دلیل شیوع بالاتر عفونتهای تنفسی فوقانی و خشکی هوا اپیستاکسی شایعتر است .
شایعترین علت خونریزی بینی ترومای مستقیم به بینی با یا بدون شکستگی است . در کودکان دستکاریهای عادتی شایعترین علت اپیستاکسی های قدامی است. تحریک مزمن بینی باعث تشکیل گرانولاسیون و کراست می شود که به راحتی با کوچکترین دستکاری خونریزی مجدد را ایجاد خواهد کرد.
از علل کمتر شایع خونریزی قدامی:
انحراف تیغه بینی
پرفوراسیون (سوراخ) سپتوم
باروترومای غواصی یا پرواز
اجسام خارجی و تومورها
بیماریهای سیستمیک و انعقادی و ژنتیکی
مصرف داروهای ضد انعقاد
در برخورد با بیمار ارزیابی سریع ابتدایی و تثبیت علایم حیاتی بسیار مهم است . حفظ راه هوایی و اطمینان از عدم افت فشار خون بسیار اهمیت دارد . پس از اطمینان از پایداری وضع بیمار با شرح حال و معاینه دقیق حفره بینی می توان علت خونریزی را پیگیری کرد . در صورت لزوم از تستهای آزمایشگاهی و ارزیابی های تصویر برداری نیز می توان کمک گرفت .
در اغلب موارد خود به خود یا با اعمال فشار اندک طرفین محل قدامی بینی یا با کاربرد ضد احتقانهای موضعی خونریزی قابل کنترل است. از کمپرس سرد در ناحیه پیشانی و گردن هم می توان کمک گرفت. در موارد شدیدتر می توان از کوترهای شیمیایی یا الکتریکی ویا پک کردن کمک گرفت. پک های خلفی برای کنترل اپیستاکسی های خلفی کاربرد دارد. بیماریهای زمینه ای باید مد نظر بوده و کنترل گردد. مصرف داروهای ضد انعقاد باید بازنگری گردد. در موارد مقاوم ممکن است مداخله جراحی در شرایط اتاق عمل جهت بستن شریان نیاز باشد.