التهاب زبان
Glossitis
التهاب زبان از مشکلاتی است که به دلیل ایجاد ظاهری متفاوت و متغیر در بافت زبان برای بیماران، منجر به استرس و مراجعه فوری میشود . در طی این حالت ، سطح پوشاننده زبان دچار التهاب و قرمزی شده و پرزهای چشایی پوشاننده از بین میروند و زبان ظاهری خشک و شکننده و براق پیدا میکند
منطقه درگیر با علایمی از قبیل سوزش و گزگز همراه است و ممکن است سطح درگیر شده دچار تغییر سایز یا مکان گردد .
زبان جغرافیایی نوعی از التهاب زبان محسوب میشود ( جهت مطالعه به مقاله زبان جغرافیایی مراجعه شود )
تورم زبان در برخی موارد شدید بوده و میتواند باعث اختلال در تکلم ، بلع و جویدن گردد ( جهت مطالعه به مقاله اختلال بلع مراجعه شود ) .
منطقه درگیر میتواند در ظاهر قرمز ، صورتی یا رنگ پریده باشد .
علل زمینه ساز التهاب زبان
رخداد التهاب زبان میتواند نشانگر وجود یک سری از مشکلات در بدن فرد باشد که میتوان به موارد زیر اشاره کرد :
- مشکلات بهداشت دهان و دندان و لثه ها
- کمبودهای برخی ویتامینها و مواد معدنی
- خشکی مخاطات و بیماری شوگرن
- عفونت های ویروسی ، قارچی و باکتریایی
- حساسیت به برخی مواد مثل انواع خمیر دندانها یا دهان شویه ها
- آلرژی به برخی غذاهای و چاشنی ها و داروها
- اختلالات هورمونی
- وجود محرکهایی درون دهان مثل دندانهای شکسته و تیز یا دندان مصنوعی نامناسب و لق
- مصرف سیگار و الکل و مواد مخدر و چاشنی ها
- بیماریهای پوستی با علایم دهانی
تشخیص و درمان التهاب زبان
شرح حال بیماران باید به دقت بررسی شود و در مورد علل زمینه ساز حتما سوال گردد . ضمن معاینه ، ظاهر زبان بسیار به تشخیص کمک میکند . نمای براق و بدون پرز و متورم که میتواند قرمز یا صورتی یا رنگ پریده باشد . جهت تشخیص بیماریهای زمینه ای و اختلالات هورمونی ممکن است آزمایشات و بررسی های تکمیلی نیاز باشد .
جهت درمان باید بهداشت دهان و دندانها خوب رعایت شود . مواد محرک از قبیل غذا های تند و چاشنی ها ، داروها ، نوشیدنی های گازدار ، سیگار ، الکل ، دندانهای مصنوعی نامناسب حذف گردد . کمبودهای ویتامینی با تجویز مکمل های مناسب رفع گردد . اختلالات هورمونی و بیماریهای زمینه ساز و مشکلات پوستی که دخیل هستند باید کنترل گردند .
در صورت وجود عفونتهای زمینه ساز در زبان و دهان ، داروهای مناسب به کار رود .گاهی تورم شدید در زبان باعث ایجاد مشکل تنفسی و بستن مسیر حلق میشود که در چنین شرایطی حالت اورژانس پیدا میکند و سریعا نیاز به دخالت تیم پزشکی جهت حفظ راه هوایی دارد .
دکتر روحانگیز صفی خانی
جراح و متخصص گوش و حلق و بینی
دارای بورد تخصصی از دانشگاه تهران
عضو انجمن رینولوژی و جراحان سر و گردن