زبان جغرافیایی

Geographic Tongue

خیلی از افرادی که به کلینیک های گوش و حلق و بینی جهت معاینه و مطرح کردن مشکلات متفاوتی ، مراجعه میکنند ، در ضمن معاینات روتین متوجه ، وجود یک تشخیص اتفاقی ،در زبان میشوند . طرحی بسیار شبیه به نقشه ها و نماهای جغرافیایی در روی زبان دیده میشود. مناطقی از زبان پرزهای چشایی خود را از دست داده و صاف و حالتی ملتهب پیدا کرده است . پراکندگی این مناطق ازالگوی خاصی پیروی نمیکند و گاهی روی لثه ها و مخاط سایر مناطق حفره دهان دیده میشود .

مشکلات بیماران دارای زبان جغرافیایی

بیشتر بیماران شکایت یا مشکل خاصی ندارند . برخی بیماران از سوزش زبان و احساس ناراحتی به خصوص حین مصرف مواد غذایی تند و ترش و چاشنی دار شاکی هستند . ممکن است تغییراتی در روند چشایی در برخی بیماران رخ دهد
(به مقاله چشایی مراجعه شود ) . زبان جغرافیایی حدود 1% تا 3% شیوع دارد . در هر سنی ممکن است بروز کند اما در بالغین جوان بیشتر شایع است . در بین خانمها بیشتر دیده میشود .

زبان جغرافیایی

عوامل زمینه ای در زبان جغرافیایی

مصرف سیگار و تنباکو از علل رخداد این مشکل است . تغییرات هورمونی و روحی روانی نیز دخیل هستند . مصرف زیاد مواد غذایی تند و ادویه دار و غذاهایی که اسیدی تر بوده و چاشنی بیشتری دارند زمینه ساز میباشد .
برخی خمیر دندانها و دهان شویه ها و اسانس ها ی موجود در مواد غذایی نیز میتوانند عامل مسبب زبان جغرافیایی باشند .در افراد دچار پسوریازیس و کسانی که روی زبان شیار و شکاف دارند ، احتمال رخداد بیشتری دارد .
تمام عوامل ذکر شده به عنوان علل زمینه ساز ، قطعیت کامل ندارد .برخی بیماران ممکن است از آفت های مکرر دهان نیز شاکی باشند (به مقاله آفت های دهانی مراجعه شود ).

سینوس

مکانیسم ایجاد کننده زبان جغرافیایی

نام دیگر این مشکل ، التهاب مهاجرت کننده زبان است . مناطق درگیر در طی یک دوره ،پرزهای چشایی خود را از دست داده و صاف و براق میشوند . بعد از مدتی ، منطقه درگیر بهبود یافته و مناطق دیگری گرفتار میشوند . این روند دوره ای ممکن است جهت بهبود کامل نیازمند یک سال زمان باشد .غیر از زبان ، سایر مناطق حفره دهان هم ، ممکن است ،درگیر باشند .

تشخیص و درمان زبان جغرافیایی

در معاینه طرح زبان دیده میشود . سایر مناطق حفره دهان و حلق نیز باید معاینه شوند . شرح حال بیماریهای زمینه ای و رژیم غذایی اهمیت دارد .مصرف سیگار و سایر فرآورده های مرتبط با تنباکو باید پرسیده شود و هرچه سریعتر مصرفشان قطع گردد .ممکن است آزمایشات تشخیصی جهت کمک به تشخیص علل زمینه ای لازم شود . این ضایعه قابل سرایت نبوده و پیش بدخیمی نیست .
در طی درمان ، سعی میکنیم التهاب و علایم بیمار را کاهش دهیم . رعایت بهداشت دهان ، عدم مصرف غذاهای چاشنی دار و ترش و تند بسیار مهم است . خمیر دندان های بدون اسانس که تحریک کمتری ایجاد کنند مفید ترند . استفاده از خمیردندانهای سفیدکننده بهتر است محدود گردد . از داروهای ضد التهاب و ضد درد و گاهی کورتیکو استروییدها میتوان کمک گرفت .از شستشوی دهان با محلولهای غیر محرک ، میتوان استفاده کرد .

دکتر روح انگیز صفی خانی

دکتر روح‌انگیز صفی خانی

جراح و متخصص گوش و حلق و بینی

دارای بورد تخصصی از دانشگاه تهران

عضو انجمن رینولوژی و جراحان سر و گردن

بازدید از مقالات