سردرد
Headache
یکی از شایعترین ناراحتی هایی که تقریبا تمام افراد در دورانی از زندگی خود به آن دچار بوده اند ،سردرد میباشد .
میزان شدت ، طول مدت ، علل و عوامل مسبب در سردرد بسیار گسترده و متنوع است به صورتی که چندین رشته تخصصی در پزشکی به این مبحث پرداخته و در مورد آن تحقیق کرده اند . در افراد مختلف با سن و جنس مختلف، نحوه رخداد و روند آن ، دفعات تکرار و علل ایجاد کننده متفاوت میباشد . از جمله شایعترین علل مراجعه افراد به مراکز درمانی میباشد و هر فردی در طول زندگی خود ، حداقل یک بار دچار سردرد شده است .
انواع سردرد و علل زمینه ساز :
- سردرد تنشی
- سردرد میگرنی
- سردرد خوشه ای
- سردرد مزمن روزانه
- سردرد سینوسی به دنبال سینوزیت ( به مقاله سینوزیت مراجعه شود )
- سردرد به دلیل تحریک و التهاب ریشه های عصبی
- بیماریهای عصبی مثل تشنج و ام اس
- مشکلات و بیماریهای عروقی و قلبی
- بیماریهای عفونی و تب دار
- بیماریها و توده های مغزی
- گرفتگی و کشیدگی عضلانی
- بیماریها و مشکلات و عفونت گوش ( به مقاله عفونت گوش میانی ، مقاله عفونت گوش خارجی ، مقاله گوش درد مراجعه شود )
- سردرد به دنبال ضربات وارده به سر و گردن و ستون فقرات
- سردرد به دنبال مشکلات دهان و دندان و مفصل فک
- مشکلات هورمونی و متابولیک
- قطع یا مصرف برخی داروها
- مصرف الکل و سیگار و مواد مخدر و برخی غذاها
- مشکلات و بیماریهای روانی و روحی و اختلالات ریتم و تنفس در خواب ( به مقاله اختلال تنفس خواب مراجعه شود )
- بیماریهای سیستمیک مثل فشار خون و دیابت
- سردرد به دنبال ورزش و استرس
- سردرد به دلیل مصرف مواد بسیار سرد مثل بستنی
- سردرد در اثر مشکلات چشم و بینایی
- سردرد به دلیل تغییرات هموستازبدن
- سردرد به دنبال مشکلات ستون مهره ای گردن
- عوامل محیطی از قبیل صوتی و دمایی و نوری و آلودگی هوا
- سردرد به دنبال بی هوشی یا بی حسی نخاعی
- سردرد به دنبال افزایش یا کاهش فشار مایع درون مغزی
تشخیص و درمان سردرد
با توجه به علل بسیار متنوع و وسیع در ایجاد سردرد ، واضح است که گرفتن شرح حال دقیق و کامل، قدم اصلی در کشف علت سردرد میباشد . سن ، جنس ، بیماریهای زمینه ای ، عوامل تشدید کننده و بهبود دهنده ، طول مدت ، شدت ، دفعات تکرار ، علایم همراه سردرد ( تهوع ، اختلال بینایی و اشک ریزش و قرمزی چشم ، اختلال بویایی ، تغییر ریتم قلب ، تغییرات فشار خون ) ، داروهای مصرفی ،مصرف سیگار و الکل و مواد مخدر ، سابقه تروما یا عمل جراحی باید کامل سوال شود .
بررسی های تشخیصی از قبیل انجام آزمایشات کامل و هورمونی ، تصویر برداری ها ، اسکن ها و تستهای شنوایی یا بینایی ، بررسی های دندان پزشکی و مشاوره با همکاران متخصص در رشته های مختلف ممکن است نیاز شود .
بسته به علت سردرد ، درمانها بسیار متفاوت است . مصرف مسکن ها ، آنتی بیوتیک ها ، ضد التهاب ها ، هورمون درمانی ، استراحت ومصرف مایعات و پرهیز از عوامل تشدید کننده از جمله برخی از درمانها است که بسته به مورد به کار میرود . در موارد وجود بیماری زمینه ای و توده ها ، اختلالات عروقی مغز و بیماریهای اعصاب ، مشکلات گردنی و مهره ای بسته به علت ذکر شده ممکن است جراحی نیاز باشد . پرهیز از استرس و بی خوابی خیلی مفید است . مشکلات دندانی باید رفع گردد .
مشکلات سینوس ، گوش ، فک ، گردن ، دهان و چشم باید رفع گردد. تنظیم فشار خون و هموستازبدن ، بسیار اهمیت دارد .
دکتر روحانگیز صفی خانی
جراح و متخصص گوش و حلق و بینی
دارای بورد تخصصی از دانشگاه تهران
عضو انجمن رینولوژی و جراحان سر و گردن