پارگی پرده گوش
Tympanic Membrane Perforation
اهمیت سلامت پرده گوش
آسیب به پرده گوش به دلایل متفاوت میتواند منجر به پارگی آن شود . به دلیل نقش محافظتی و اهمیت زیاد پرده گوش در سیستم شنوایی و تعادلی ,رخداد هرگونه آسیب ، باعث مشکلات زیادی خواهد شد. پارگی پرده گوش باعث کاهش شنوایی ٫ سرگیجه ٫ وزوز گوش میشود . (جهت مطالعه به مقالات کاهش شنوایی و سرگیجه و وزوز گوش مراجعه شود .)
دلایل رخداد پارگی پرده گوش
- عفونتهای حاد و مزمن
- آسیب ناشی از دستکاری های فیزیکی یا حرارتی یا شیمیایی
- شوک ناشی از انفجار و صوت بلند
- تغییر فشار شدید
- ضربات وارده به سر و صورت
- توده های درون گوشی
- جراحی های گوش
علایم و شکایات بیماران پس از ابتلا به پارگی پرده گوش
اغلب بیماران از کاهش شنوایی ، سرگیجه و وزوز گوش شاکی هستند . در موارد رخداد آسیب های حاد ، درد و خونریزی از کانال گوش وجود دارد . در انواع به دنبال عفونت ، ترشح چرکی از کانال گوش خارج میشود و بیمار از احساس پری و خارش ممکن است شاکی باشد . در موارد آسیب های تروماتیک باید از نظر امکان صدمه سایر مناطق بدن بررسی انجام شود . بیماران از خروج هوا از کانال گوش حین فین کردن و عطسه و یا انجام مانور باد کردن دهان اطلاع میدهند . سردرد و احساس عدم تعادل در برخی بیماران دیده میشود .
ارزیابی و نحوه پیگیری بیمار
شرح حال و نحوه رخداد آسیب بسیار به تشخیص کمک میکند .در معاینه گوش ممکن است لخته و یا خونریزی درون کانال یا روی پرده دیده شود . لبه های سوراخ ممکن است در حال خونریزی فعال باشد که اغلب پس از صدمات حاد دیده میشود .ترشح چرکی در موارد عفونی قابل رویت است . در سوراخهای قدیمی یا مزمن ، لبه های حفره ، خونریزی ندارد و سفید رنگ و ضخیم به نظر میرسد . گاهی در ضربات شدید خروج مایع مغزی نخاعی از درون کانال دیده میشود . باید در تصادفات و سایر ضربات سایر مناطق سر و بدن با دقت بررسی شود .
سلامت زنجیره استخوانی گوش میانی باید چک گردد . اگر توده درون گوش وجود دارد نیاز به بررسی با نمونه برداری دارد . از موارد مهم ، انجام سنجش شنوایی یا نوار گوش است . بررسی های تصویر برداری در موارد خاص نیاز است . گاهی در موارد شدید ضربات، شکستگی استخوان گیجگاه و فلج عصب ۷ دیده میشود و خونریزی شدید مغزی از راه کانال گوش رخ میدهد . کاهش سطح هوشیاری و اختلال در علایم حیاتی در موارد اسیبهای شدید تروماتیک امکان رخداد دارد . در موارد تروماتیک مشاوره جراحی اعصاب نیاز است .
روشهای درمانی و حفاظتی پارگی پرده گوش
بسته به علت رخداد ، سایز سوراخ ، محل آسیب روی پرده ، مدت زمان رخداد آسیب و مشکلات همراه درمان متفاوت است . اغلب پارگی های کوچک در اثر دستکاری با گوش پاکن در طی چند هفته بهبود می یابند به شرطی که عفونی نشوند .در موارد حاد از مسکن ها و کاهنده های التهاب میتوان کمک گرفت .
سوراخهای ناشی از عفونت های مزمن باید با روشهای جراحی اختصاصی ترمیم شوند . پارگی های بزرگ ، انواع با گسستگی زنجیره استخوانی ، صدمات همراه خروج مایع مغزی نخاعی و سرگیجه شدید و کری عمیق اغلب نیازمند مداخله جراحی هستند که در موارد صدمه حاد بیشتر دیده میشود. وجود شکستگی شدید استخوان گیجگاه و فلج عصب ۷ هم اغلب نیازمند مداخله جراحی است .
قطره های آنتی بیوتیک و سایر داروها در موارد عفونی کاربرد دارد . در تمام انواع پارگی پرده گوش ، ورود آب به گوش، مشکلات را تشدید کرده و با بالا بردن احتمال عفونت ، شانس ترمیم را کم میکند . در سوراخهای به دنبال دستکاری ، از پیوندهای سرپایی ساده بدون نیاز به بیهوشی که در شرایط مطب قابل انجام است ، میتوان چندین بار کمک گرفت اما اغلب در انواع تروماتیک اگر تا ۲ الی ۳ ماه ترمیم با کارهای اولیه رخ ندهد مداخله جراحی نیاز است .
مراقبت های لازم بیماران دارای پارگی پرده گوش
در زمان انتظار برای ترمیم و دوران نقاهت پس از عمل ، بیمار باید از فین و عطسه شدید ، فروبردن سر زیر آب ، تغییر فشار شدید ، باد کردن گوشها و بلند کردن اجسام سنگین و ورود اب به کانال گوش پرهیز کند . بهبود تغذیه و مصرف داروهای تجویزی پزشک بسیار مهم است .
دکتر روحانگیز صفی خانی
جراح و متخصص گوش و حلق و بینی
دارای بورد تخصصی از دانشگاه تهران
عضو انجمن رینولوژی و جراحان سر و گردن