گرفتگی بینی

Nasal Obstruction

یکی از علل بسیار شایع مراجعه افراد به کلینیک های پزشکی ، انسداد مسیر بینی (گرفتگی بنی ) است . با توجه به نقش حیاتی بینی در انجام تنفس و عملکرد بویایی ، واضح است که هرگونه اشکال در این مسیر برای فرد مشکلات زیادی در زندگی روزمره و انجام امور حرکتی و فعالیتی ایجاد خواهد کرد . با وجود انسداد بینی ، فرد ناچار به استفاده از مسیر تنفس دهانی شده و عوارض زیادی در این حالت رخ خواهد داد .

علل عمده گرفتگی بینی

رینیت آلرژیک ( جهت اطلاعات بیشتر به مقاله رینیت آلرژیک مراجعه شود )
انحراف تیغه بینی ( جهت مطالعه به مقاله انحراف تیغه بینی مراجعه شود )
بزرگی شاخک های تحتانی بینی
تنگی دریچه بینی ( اولیه یا ثانویه به جراحی های بینی )
احتقان مخاط بینی
سینوزیت و وجود ترشحات ( به مقاله سینوزیت مراجعه شود )
پولیپ ها و سایر توده های بینی ( به مقاله پولیپ های بینی و سینوس مراجعه شود )
بزرگی لوزه سوم در کودکان ( به مقاله بزرگی لوزه ها مراجعه شود )
جسم خارجی بینی
عارضه جانبی برخی داروها و اسپری های بینی
تغییرات دما و میزان رطوبت محیط
مصرف مواد مخدر از راه بینی
رینیت وازوموتور و آتروفیک و رینیت غیرالرژیک
اترزی یا تنگی کوان در نوزادان

ارزیابی و تشخیص بیماران دارای گرفتگی بینی

گرفتن شرح حال دقیق بسیار مهم است .

نقش عوامل محیطی و میزان شدت و زمان رخداد گرفتگی بینی بسیار مهم است .
سن و جنس بیمار و وجود بیماریهای زمینه ای اهمیت دارد .
مصرف دخانیات و مواد مخدر و هرگونه دارو باید سوال شود .
ارتباط دما و رطوبت محیط اهمیت دارد .
فصل تشدید علایم باید سوال شود.
وجود علایم همراه از قبیل سردرد و کاهش بویایی و ترشح پشت بینی و حلق مهم است ( به مقاله بویایی و مقاله ترشح پشت بینی و حلق مراجعه شود ) .
سابقه ضربه بینی و شکستگی بینی مهم است ( به مقاله شکستگی بینی مراجعه شود ) .
وجود اختلال تنفسی خواب باید سوال شود ( به مقاله اختلال تنفسی خواب مراجعه شود ) .
سابقه هرگونه جراحی روی بینی اهمیت دارد .
انجام معاینه دقیق قدم بعدی در ارزیابی بیمار است . ممکن است رینو مانومتری و اندوسکوپی تشخیصی بینی نیاز شود . انجام تصویربرداری خصوصا سی تی اسکن بینی و سینوس بسیار اهمیت دارد .
در کودکان ارزیابی از نظر بزرگی لوزه سوم و وجود جسم خارجی باید مد نظر باشد ( به مقاله بزرگی لوزه ها و مقاله جسم خارجی بینی مراجعه شود )
در نوزادان استفاده از روشهایی از قبیل رد کردن لوله باریک نازوگاستریک و یا انجام روشهای تصویربرداری اختصاصی ممکن است نیاز باشد .

درمان گرفتگی بینی

پس از ارزیابی و تشخیص علت انسداد بینی ، بسته به مورد ، درمان انجام میشود . عواملی از قبیل انحراف تیغه بینی و بزرگی شدید شاخک های تحتانی و پولیپ ها و سایر توده ها ، نیازمند دخالت جراحی هستند . آلرژی ها و سایر رینیت ها درمان اختصاصی نیاز دارند . جسم خارجی در صورت وجود باید خارج شود . تنگی دریچه بینی نیازمند ترمیم با جراحی است . کاربرد اسپری ها و سایر داروهای کاهنده احتقان باید زیر نظر پزشک متخصص باشد وگرنه خود اسپری ها می توانند باعث تشدید انسداد در برخی موارد شدند ( به مقاله اسپری های بینی مراجعه شود )
قطع عوامل مسبب مثل آلرژنهای و مواد مخدر استنشاقی اهمیت دارد . در کودکان ممکن است برداشت لوزه سوم نیاز باشد . تنفس دهانی مزمن خصوصا در کودکان عوارض زیادی دارد . اختلال تکامل فک و دندانها، تغییر شکل صورت و قوس دار شدن شدید کام سخت ، خشکی مخاطات و ترک بردن شدید لب ها بسیار شایع است . در نوزادان انسداد بینی به اختلال در تغذیه و مشکلات رشدی منجر میشود .
در انواع مادرزادی انسداد بینی مانند اترزی کوان جراحی تصحیح کننده نیاز است .